Οι παλιές υδατοδεξαμενές των Φαρσάλων στο Βαρούσι

Άρθρο – Εργασία του Ευάγγελου Μπαλντούνη – Καθηγητή Φιλόλογου

Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΥΔΑΤΑΠΟΘΗΚΩΝ: Μέχρι και την απελευθέρωση των Φαρσάλων από τον οθωμανικό ζυγό στα 1881, η υδροδότηση της πόλης γινόταν αποκλειστικά από πηγάδια και με μεταφορά νερού με δοχεία από τις κοντινές πηγές. Τις τοπικές αρχές της απελευθερωμένης πόλης απασχόλησε πολύ νωρίς το φλέγον θέμα της υδροδότησης της. Στις αρχές του 20ου αιώνα αποφασίστηκε η ανέγερση δύο υδατοδεξαμενών στο ανατολικό τμήμα της, στην περιοχή του Βαρουσιού, με στόχο να εκσυγχρονιστεί το σύστημα υδροδότησης και να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε τρεχούμενο νερό από όλους τους κατοίκους των Φαρσάλων. Η κατασκευή των υδατοδεξαμενών περατώθηκε το 1910 επί δημαρχίας Αλεξάνδρου Κυρώζη. Πρόκειται για λιθόκτιστες κατασκευές, με μνημειακή πρόσοψη (έχουν τις διαστάσεις και τη μεγαλοπρέπεια μνημείου). Η μεγαλύτερη έχει προθάλαμο και τέσσερις συγκοινωνούντες χώρους αποθήκευσης του νερού. Η μικρότερη αποτελείται από προθάλαμο και ένα μόνο χώρο εναπόθεσης του νερού

ΤΑ ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΥΔΑΤΟΔΕΞΑΜΕΝΩΝ: Κατά το σχεδιασμό των χώρων εναποθήκευσης νερού, ακολουθήθηκαν τα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά πρότυπα που χαρακτηρίζουν τα πιο σημαντικά ειδικά κτήρια της περιόδου αυτής. Είναι εξολοκλήρου λιθόδμητες κατασκευές αυξημένων απαιτήσεων. Έχουν μνημειακή πρόθεση και οι προσόψεις τους είναι κατασκευασμένες από λαξευτή λιθοδομή. Οι κατόψεις των υδατοδεξαμενών είναι απλές διμερείς και συνίστανται από ένα χώρο που βρίσκεται πριν από τις αποθήκες και τον κυρίως χώρο συγκέντρωσης νερού. Η μεγαλύτερη εκ των δύο έχει εμβαδό που φθάνει τα 186,77 τ.μ. και ο χώρος αποθήκευσης νερού διαιρείται σε τέσσερις δεξαμενές που επικοινωνούν μεταξύ τους, ενώ το εμβαδό της μικρότερης δεν ξεπερνά τα 70,11 τ.μ. και το νερό αποταμιεύεται σε μία μόνον δεξαμενή. Ξεκινώντας από τους χώρους εναπόθεσης με σωληνωτούς αγωγούς, το νερό μεταφερόταν έως τα όρια της πόλης, αλλάζοντας καταλυτικά τον έως τότε τρόπο ζωής στα Φάρσαλα.

~ Σήμερα δεν έχουν λειτουργική χρήση. Πρόσφατα όμως με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ στις δύο δεξαμενές έγιναν εργασίες αποκατάστασης που θα συμβάλουν στην ενίσχυση και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου.

Γράφει ο Ευάγγελος Μπαλντούνης – Καθηγητής φιλόλογος