Τεχνητά Διαμάντια: Τι είναι και γιατί να τα επιλέξεις;

Τα τεχνητά διαμάντια (ή εργαστηριακά διαμάντια) κερδίζουν διαρκώς έδαφος στον κόσμο του κοσμήματος και ειδικά στα μονόπετρα. Είναι εντυπωσιακά και πιο προσιτά σε τιμή από τα φυσικά διαμάντια, χωρίς να υστερούν σε λάμψη ή ποιότητα. Ανεξάρτητα από το τι μπορεί να έχεις στο μυαλό σου, έχουν την ίδια χημική σύσταση με τα φυσικά διαμάντια, εν αντιθέσει με τα ζιργκόν ή τους μοϊσανίτες (moissanite).

Πρωτοεμφανίστηκαν περίπου πριν 70 χρόνια, και μόνο όταν τα πρόσφατα άλματα στην αποτελεσματικότητα της παραγωγής τους τούς εξασφάλισαν κορυφαία ποιότητα, εισήλθαν στην αγορά κοσμημάτων.
Αν σκέφτεσαι να αποκτήσεις ένα τεχνητό διαμάντι ή θέλεις να μάθεις περισσότερα, τότε αυτό το μίνι άρθρο-οδηγός θα σε βοηθήσει να τα κατανοήσεις καλύτερα.

Τι είναι τα τεχνητά διαμάντια;

Τα τεχνητά διαμάντια – γνωστά επίσης ως εργαστηριακά, συνθετικά ή lab-grown διαμάντια – είναι πραγματικά διαμάντια που έχουν δημιουργηθεί σε εργαστηριακό περιβάλλον, με τρόπους που αναπαράγουν τις συνθήκες δημιουργίας των διαμαντιών που δημιουργούνται στη φύση. Έχουν την ίδια χημική σύνθεση (άνθρακας), την ίδια σκληρότητα (10 στην κλίμακα Mohs) και την ίδια λάμψη με τα φυσικά διαμάντια.

Πώς δημιουργούνται τα τεχνητά διαμάντια;

Υπάρχουν δύο βασικές τεχνολογίες δημιουργίας αυτών των διαμαντιών:

High Pressure, High Temperature (HPHT)

Η μέθοδος HPHT μιμείται τις συνθήκες που επικρατούν στο εσωτερικό της Γης. Μικροσκοπικά θραύσματα άνθρακα τοποθετούνται σε θάλαμο υψηλής πίεσης και θερμοκρασίας, με αποτέλεσμα να «αναπτύσσεται» το διαμάντι. Αυτό διαρκεί συνήθως μερικές εβδομάδες.

Chemical Vapor Deposition (CVD)

Κατά την τεχνική CVD, τοποθετούνται θραύσματα διαμαντιών σε θάλαμο αερίων άνθρακα, όπου με την τεχνολογία πλάσματος δημιουργούνται σταδιακά περισσότερα στρώματα διαμαντιού και συνεπώς ένα μεγαλύτερο διαμάντι. Αυτή η μέθοδος δίνει μεγαλύτερο έλεγχο στην καθαρότητα και στο χρώμα του διαμαντιού και διαρκεί επίσης μερικές εβδομάδες.

Ποια η διαφορά με τα φυσικά διαμάντια;

Όσο περίεργο κι αν φαίνεται, δεν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στα τεχνητά και τα φυσικά διαμάντια. Έχουν την ίδια χημική σύσταση και τις ίδιες ιδιότητες. Η διαφορά τους έγκειται στην προέλευση, τον ηθικό τρόπο παραγωγής, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα… και την τιμή.
Τα φυσικά διαμάντια χρειάζονται δισεκατομμύρια χρόνια για να σχηματιστούν μέσα στον μανδύα της Γης. Δημιουργούνται από την έντονη θερμότητα και πίεση που προκαλούν την κρυστάλλωση του άνθρακα σε μια λαμπερή πέτρα. Στην ουσία, την ίδια διαδικασία μιμούνται στα εργαστήρια για τη δημιουργία τεχνητών διαμαντιών, μέσω διαδικασιών που αξιοποιούν την έντονη πίεση, τη θερμότητα και το πλούσιο σε άνθρακα αέριο, για να δημιουργήσουν διαμάντια σε λίγες μόνο εβδομάδες.

Όσον αφορά τώρα το ηθικό και περιβαλλοντικό κομμάτι:

Είναι γνωστό πως συνήθως οι  συνθήκες εξόρυξης είναι δύσκολες και πολλές φορές εξαντλητικές έως και απάνθρωπες. Μάλιστα, πολλές φορές έχουν γίνει αντικείμενο αντιδράσεων. Επίσης, για να γίνει η εξόρυξη των διαμαντιών, πολλές φορές το φυσικό περιβάλλον πρέπει να καταστραφεί (αποστράγγιση, αλλοίωση εδάφους, παρέμβαση σε χλωρίδα και πανίδα) ώστε να γίνει η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων. Όλα αυτά δεν υπάρχουν κατά τη δημιουργία των τεχνητών διαμαντιών, κάτι που τα καθιστά πιο ηθική και βιώσιμη επιλογή.

Γιατί είναι πιο οικονομικά από τα φυσικά διαμάντια αφού είναι ίδια;

Μπορεί το τελικό αποτέλεσμα να είναι ίδιο ως προς τη χημική σύσταση, όμως – όπως είπαμε – ο τρόπος δημιουργίας είναι διαφορετικός. Ο φυσικός τρόπος δημιουργίας των διαμαντιών, η σπανιότητά τους, καθώς και το κόστος εξόρυξης καθιστούν τα φυσικά διαμάντια πιο ακριβά. Αντίθετα, η διαδικασία δημιουργίας των τεχνητών διαμαντιών εργαστηριακά τα κάνει πιο προσιτά.

Τα τεχνητά διαμάντια είναι πραγματικά διαμάντια;

Ναι, τα διαμάντια που δημιουργούνται σε εργαστήριο είναι 100% πραγματικά διαμάντια, με τις ίδιες ιδιότητες που έχουν τα φυσικά διαμάντια. Μάλιστα, είναι δύσκολο κανείς να διακρίνει τις διαφορές τους χωρίς εξειδικευμένο εργαστηριακό εξοπλισμό.
Αντίθετα με τα ζιργκόν και τους μοϊσανίτες, τα οποία μοιάζουν με διαμάντια αλλά είναι εντελώς διαφορετικά ορυκτά, τα εργαστηριακά διαμάντια έχουν ακριβώς την ίδια δομή και σκληρότητα με τα φυσικά. Γι’ αυτό και κόβονται και πιστοποιούνται με τα ίδια κριτήρια (4C’s: cut, color, clarity, carat).

Πιστοποίηση τεχνητών διαμαντιών

Όπως και τα φυσικά διαμάντια, έτσι και τα εργαστηριακά διαμάντια πιστοποιούνται από ανεξάρτητα ινστιτούτα όπως τα GIA (Gemological Institute of America) και IGI (International Gemological Institute).
Τα πιστοποιητικά αυτά εξασφαλίζουν την αυθεντικότητα και τα χαρακτηριστικά του κάθε διαμαντιού.

Γιατί να προτιμήσω ένα τεχνητό διαμάντι;

Και πάμε να τα συνοψίσουμε για να βοηθήσουμε στην επιλογή ενός διαμαντιού – είτε πρόκειται για μονόπετρο είτε για άλλο κόσμημα:

• Κόστος: Τα τεχνητά είναι πιο προσιτά από τα φυσικά διαμάντια. Συνήθως η τιμή τους κυμαίνεται 30–50% πιο κάτω, χωρίς να στερούνται λάμψης και ομορφιάς.
• Ηθική προέλευση: Δεν εξορύσσονται υπό σκληρές εργασιακές συνθήκες και δεν προέρχονται από περιοχές συγκρούσεων.
• Περιβαλλοντικό αποτύπωμα: Η παραγωγή τους έχει μικρότερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο λόγω προέλευσης.
• Αισθητική: Περιέχουν λιγότερα εγκλείσματα και ατέλειες από τα φυσικά διαμάντια.
• Επιλογές: Υπάρχουν σε περισσότερα χρώματα, μεγέθη και καθαρότητες διαθέσιμα στην αγορά, καθώς δημιουργούνται εργαστηριακά.

Και τώρα που έμαθες ότι υπάρχει και αυτή η επιλογή… τι θα διάλεγες;

Ό,τι κι αν επιλέξεις, θα χαρούμε να βοηθήσουμε. Μπορείς να δεις τη συλλογή κοσμημάτων μας εδώ. Αν χρειαστείς οποιαδήποτε πληροφορία, μη διστάσεις να επικοινωνήσεις μαζί μας.