Στο Βασιλί παρουσιάζει το νέο του βιβλίο ο Γιάννης Καλπούζος

Το Σάββατο 1 Ιουλίου στις 7:30 μ.μ. ο Πολιτιστικός Σύλλογος Βασιλί Φαρσάλων, το Βιβλιοπωλείο ΠΡΟΤΥΠΟ και οι Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ σας προσκαλούν στην παρουσίαση του νέου μυθιστορήματος “ΚΑΛΝΤΕΡΙΜΙ” του Γιάννη Καλπούζου, στο Βασιλί Φαρσάλων (στην πλατεία του χωριού).

Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται στη Θεσσαλονίκη από το 1867 μέχρι το 1919, ωστόσο οι μνήμες συμπληρώνουν κύκλο 99 χρόνων. Η Θεσσαλονίκη αυτά τα χρόνια χαρακτηρίζεται από το πολυφυλετικό της περιβάλλον, τις ξεχωριστές συνοικίες για κάθε φυλή και τη βαβυλωνία των γλωσσών που μιλούν οι κάτοικοί της. Η μεγαλύτερη αριθμητικά φυλή είναι οι Εβραίοι, δεύτερη οι μουσουλμάνοι, με περίπου τους μισούς να είναι ντονμέδες, δηλαδή εξισλαμισμένοι Εβραίοι, και τρίτη οι Έλληνες, ενώ υπάρχουν και Ευρωπαίοι, Βούλγαροι, Σέρβοι και άλλοι.

Μέσα από τη δράση των μυθοπλαστικών ηρώων υφαίνεται με παραστατικότητα και ακρίβεια η καθημερινή ζωή, ενώ ο αναγνώστης νιώθει να είναι παρών στις εντυπωσιακές αλλαγές που συμβαίνουν στην πόλη: από το γκρέμισμα των θαλάσσιων τειχών και την ανάπτυξή της προς τα δυτικά και κυρίως προς τα ανατολικά (την Καλαμαριά, που σημαίνει καλή μεριά), έως το ιππήλατο και ηλεκτρικό τραμ, το φωταέριο, τον ηλεκτρισμό και τη διαμόρφωση λεωφόρων και κήπων όπως του Μπεχτσινάρ (στη σημερινή περιοχή των σφαγείων). Συνάμα να βιώνει μαζί με τους ήρωες τα συνταρακτικά γεγονότα, ιστορικά και μη, της εν λόγω χρονικής περιόδου: την προπαγάνδα των Εξαρχικών Βουλγάρων (Βούλγαροι που ήθελαν μέχρι και ο Όμηρος να γράφει σε σλαβική διάλεκτο), τη μεγάλη πυρκαγιά του 1890, τις βομβιστικές επιθέσεις Βούλγαρων εξτρεμιστών το 1903, τον Μακεδονικό Αγώνα, την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, τη δολοφονία του βασιλιά Γεώργιου, την εκδίωξη των Βουλγάρων από την πόλη με αιματηρές μάχες τον Ιούνιο του 1913, τον Εθνικό Διχασμό, την εγκατάσταση στη Θεσσαλονίκη περίπου 250.000 αντρών της Αντάντ (που έφεραν βέβηλους καιρούς, πρόστυχους), την καταστροφική πυρκαγιά του 1917, ύστερα από την οποία δημιουργήθηκαν ευθύγραμμοι δρόμοι και πλατείες όπως η Αριστοτέλους, και πολλά άλλα.

Ο Λευκός Πύργος ή Πύργος του Αίματος, το σιντριβάνι, η Άνω και Κάτω Πόλη, καφενέδες, παζάρια, σκεπαστές αγορές, μπυραρίες, καφέ αμάν και καφέ σαντάν, χορεύτριες, σαντέζες και πόρνες, θεατρικές παραστάσεις, χοροεσπερίδες, η λειψυδρία, το πάγωμα του Θερμαϊκού Κόλπου δύο φορές αυτά τα χρόνια, η κακόφημη συνοικία της Μπάρας, επιδημίες και πόσα ακόμη συνθέτουν το σκηνικό όπου δρουν οι ήρωες του βιβλίου. Όλα, βεβαίως, έχουν στόχο να κατανοήσει ο αναγνώστης όσα συμβαίνουν, αλλά και να τα ζήσει παραστατικά, σαν να ήταν εκεί. Για τον ίδιο λόγο συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο 3 χάρτες της Θεσσαλονίκης σε διαφορετικές χρονικές περιόδους.

Η μυθοπλασία παρακολουθεί τρεις γενιές, τον παππού Αντίπα, τον γιο του τον Παράσχο και τον Κλεάνθη, εγγονό και γιο αντίστοιχα. Ωστόσο και οι τρεις χορεύουν όπως καθορίζουν τον ρυθμό οι γυναίκες – σύζυγοι, ερωμένες, μητέρες, κόρες, αδελφές… Στο ξεκίνημα του βιβλίου δύο άγνωστοι απειλούν με μαχαίρι και πιστόλι τον Παράσχο, απαιτώντας να γράψει στον Κλεάνθη να ελευθερώσει τον Ασάν Τάνο, τον οποίο δε γνωρίζει ή έτσι νομίζει. Σύντομα θα ανακαλύψει ότι έχουν απαγάγει την κόρη του. Απαγωγή που θα του φάει όλο το ασπράδι του νου και θα του κουτσάνει κάθε φρόνηση.

Οι τρεις βασικοί ήρωες ρίχνονται στο κυνήγι της ευτυχίας, ο καθένας με τον τρόπο του. Ορισμένοι υψώνουν το αγνό συναίσθημα και την ανθρωπιά ως ύψιστα αγαθά, άλλοι, αφού ποικίλα όρνια καταβροχθίσουν το ψαχνό μα και τα κόκαλα της ψυχής τους, ξεπέφτουν, μπλέκουν με συμμορίες και κυλιούνται στη λάσπη, ενώ σε άλλους πρυτανεύει το καθήκον και ο πατριωτισμός. Βεβαίως το πολυδιάστατο των πραγμάτων, τα τυχαία γεγονότα, οι θεομηνίες της ζωής και τα κρίσιμα σταυροδρόμια ανατρέπουν διαρκώς τους σχεδιασμούς τους και αλλοιώνουν τους χαρακτήρες τους.

Φτώχεια και παραβατικότητα. Έρωτας και πατρίδα. Συνύπαρξη. Πατροπαράδοτη διδαχή. Το καλντερίμι της ζωής. Οι ακοίμητοι σπόροι που φυτεύονται στην ψυχή και στον λογισμό: θρησκεία, ο ξέφρενος χορός του έρωτα, μίσος, διχόνοια, προδοσία, εκδίκηση, επιτυχία και αποτυχία, η πρόσκαιρη ηδονή… Μπορεί το λίγο να γιομίσει μια ζωή, ενώ το πολύ να την κάνει βαρετή κι άνοστη;

Περιπέτεια, ίντριγκες, μυστήριο, αινιγματικές γυναίκες, νταήδες, έντονα συναισθήματα, κάθε σελίδα και έκπληξη, και η γλώσσα να διαφοροποιεί ακόμη και το χιλιοειπωμένο, να το μεταβολίζει και να το μεταστοιχειώνει: «Σηματοδοτούσε την κερήθρα του πιο γλυκού και αμαρτωλού έρωτα, την κυψέλη που τον έκλεισε εντός της και αχολογούσε το βουβούνισμα των μελισσών της ωσάν τις μελωδικές φωνές των πιο σεβνταλήδων αγγέλων». Και τι όμορφο θα ήταν να επαληθεύονται οι υποσχέσεις: «Μ’ αγαπάς;» «Θα σ’ αγαπάω μέχρι να σωπάσουν τα πουλιά».

Ο Γιάννης Καλπούζος γεννήθηκε το 1960 στο χωριό Μελάτες της Άρτας και από το 1983 ζει μόνιμα στην Αθήνα.

Έχει γράψει δέκα μυθιστορήματα: «Ιμαρέτ», «Σάος», «Άγιοι και δαίμονες», «Ουρανόπετρα», «Ό,τι αγαπώ είναι δικό σου», «Ραγιάς», «Σέρρα», «Γινάτι», «Εράν» και «Καλντερίμι». Το «Ιμαρέτ» κυκλοφορεί και διασκευασμένο σε εφηβικό μυθιστόρημα (για παιδιά άνω των 10 ετών), με εικονογράφηση του σκηνογράφου Αντώνη Χαλκιά.

Επίσης έχει γράψει τρεις ποιητικές συλλογές, οι οποίες εμπεριέχονται μαζί με πενήντα νέα ποιήματα στον τόμο: «ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ ΠΟΙΗΣΗ 2000-2017», τη συλλογή διηγημάτων: «Κάποιοι δεν ξεχνούν ποτέ» και στίχους για 80 τραγούδια, πολλά από τα οποία έγιναν μεγάλες επιτυχίες, όπως το: «Ό,τι αγαπώ είναι δικό σου», που ερμήνευσε η Γλυκερία, και το: «Γιατί πολύ σ’ αγάπησα», με τον Ορφέα Περίδη.

Η παραλογή «Ο λύκος», που εμπεριέχεται στη συλλογή διηγημάτων, βραβεύτηκε στον Διεθνή Διαγωνισμό Ποίησης και Διηγήματος του πανεπιστημίου του Παλέρμο Ιταλίας.

Το μυθιστόρημα «Σέρρα» τιμήθηκε με το Πρώτο Βραβείο Μυθιστορήματος Μικρασιατικού Περιεχομένου για τα έτη 2016-2018 και έχει μεταφραστεί στα αλβανικά.

Τα μυθιστορήματα «Γινάτι» και «Εράν» τιμήθηκαν με το Βραβείο Βιβλιοπωλείων Public 2019 και 2021 αντίστοιχα.

Το μυθιστόρημα «Ιμαρέτ» τιμήθηκε το 2009 με το Βραβείο Αναγνωστών του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου και έχει μεταφραστεί στα πολωνικά, στα τουρκικά, στα αραβικά, στα αγγλικά και στα αλβανικά.