Οι πλατείες των Φαρσάλων και η ιστορία τους
Του Αχ. Μπακαλέξη
Πλατεία: είναι όρος αγαπητός στους πολίτες, είναι ένας τόπος συνάθροισης ανθρώπων, ένας χώρος συνύπαρξης των κατοίκων μιας πόλης, ενός χωριού, ενός οικισμού.
Στον χώρο αυτό, μικρό ή μεγάλο, μπορεί να υπάρχουν καταστήματα, αγάλματα, σιντριβάνια, δένδρα, λουλούδια και γενικά είναι χώρος διαμορφωμένος ώστε να συμβάλλει στην επιτυχία της συνάντησης των συμπολιτών, των φίλων. Εδώ μπορεί να γίνουν διάφορες συναντήσεις για καφέ, για ποτό, για βόλτα ή να γίνονται εμποροπανηγύρεις, διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες και πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Η πλατεία γίνεται ορόσημο και σημείο αναφοράς σε κάθε πόλη και συνδέεται με τον πολιτισμό του παρελθόντος και του παρόντος. Και παλαιότερα, αλλά κυρίως στην εποχή μας οι πλατείες, μικρές και μεγάλες – είναι αποτέλεσμα πολεοδομικού σχεδιασμού. Επομένως, παίζουν ρόλο για τη διαμόρφωση μιας πλατείας οι επιστήμονες, που ασχολούνται με την πολεοδομία καθώς και οι οικονομικές δυνατότητες κάθε δήμου. Όσοι είναι υπεύθυνοι για τον σχεδιασμό κάθε πλατείας, θα πρέπει να είναι προσεκτικοί, ώστε αυτή να είναι άνετη, λειτουργική, όμορφα σχεδιασμένη, γιατί η κάθε πλατεία συντελεί στην ομαλή κοινωνικοποίηση των πολιτών, στη διάδοση ιδεών και πολιτισμικών στοιχείων.
ΠΛΑΤΕΙΕΣ ΤΩΝ ΦΑΡΣΑΛΩΝ
Στην πόλη των Φαρσάλων έχουν δημιουργηθεί αρκετές πλατείες στις οποίες έχουν δοθεί διάφορα ονόματα, ενώ υπάρχουν και κάποιες πλατείες που είναι ακόμη ανώνυμες. Οι πιο σημαντικές από τις πλατείες αυτές είναι οι εξής:
– ΠΛΑΤΕΙΑ ΛΑΟΥ
Είναι η παλαιότερη πλατεία των Φαρσάλων. Μετά το 1883 ονομάστηκε Πλατεία «Βασιλέως Γεωργίου Α’» σε ανάμνηση της επίσκεψης του βασιλέως στα Φάρσαλα το 1881. Επί διακυβέρνησης Ιωάννου Μεταξά (1936-1940) ονομάστηκε πλατεία «Ιωαν. Μεταξά» και είχε στηθεί εκεί η προτομή του. Από το 1981 και μετά ονομάστηκε και πάλι «Πλατεία Λαού».
– ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΛΑΤΕΙΑ Ή ΠΛΑΤΕΙΑ ΗΡΩΩΝ Ή ΠΛΑΤΕΙΑ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟΥ
Είναι η κεντρική πλατεία της πόλης, όπου γίνονται οι εκδηλώσεις των Εθνικών Επετείων και κοσμείται με το άγαλμα του Αχιλλέα.
– ΠΛΑΤΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣΙΟΥ
Βρίσκεται στη συνοικία «Βαρούσι» και την ομορφαίνει ένας υπεραιωνόβιος πλάτανος. Η συνοικία «Βαρούσι» ήταν ο «Ελληνομαχαλάς» επί τουρκοκρατίας.
– ΠΛΑΤΕΙΑ 15ης ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ
Βρίσκεται δίπλα στο ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου και φέρει το όνομα αυτό προς ανάμνηση της εισόδου του ελληνικού στρατού στα Φάρσαλα κατά την απελευθέρωση από τους Τούρκους στις 15 Αυγούστου 1881 υπό τον στρατηγό Σκαρλάτο Σούτσο. Εκεί κάθε χρόνο στις 15 Αυγούστου γίνονται εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της πόλης το 1881.
– ΠΛΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Βρίσκεται πάνω από τις πηγές του Απιδανού Ποταμού, στον χώρο της παλαιάς λαϊκής αγοράς. Εκεί υπήρχε αναμνηστική στήλη με τον Βουκεφάλα, το άλογο του Μέγα Αλέξανδρου, που όμως πριν αρκετά χρόνια κάποιοι το κατέστρεψαν. Ήταν δωρεά του αείμνηστου Φαρσαλινού δικηγόρου Εμμ. Καραμανώλη, επί δημαρχίας Λάκη Βαϊρακλιώτη.
– ΠΛΑΤΕΙΑ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ
Βρίσκεται στη συνοικία Καρυά. Εκεί έχει στηθεί μνημείο αφιερωμένο στους νεκρούς του Πολυτεχνείου, κατά την εξέγερση του 1973. Κάθε χρόνο στις 17 Νοέμβρη γίνονται εκδηλώσεις μνήμης για την επέτειο αυτή.
– ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑΣ
Βρίσκεται στην είσοδο των Α’ Εργατικών Κατοικιών της πόλης.
– ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΩΝ ΒΡΑΧΩΝ
Στη συνοικία Βαρούσι, όπου γίνονται αρκετές καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.
– Η ΠΛΑΤΕΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΡΧΑΙΟΥΣ ΤΑΦΟΥΣ
Η Πλατεία με τους Αρχαίους Τάφους βρίσκεται στην οδό Βουλγαροκτόνου στο δυτικό μέρος της πόλης και το έργο διαμόρφωσης και κατασκευής υλοποιήθηκε το 2011 επί δημαρχίας Άρη Καραχάλιου. Ανεπίσημα φέρει το όνομα «Η Πλατεία με τους Αρχαίους Τάφους» αφού εκεί τοποθετήθηκαν τάφοι της πρώιμης εποχής του Σιδήρου και βρέθηκαν στη γύρω περιοχή, που ταυτίζεται με τα όρια του δυτικού νεκροταφείου της αρχαίας Φαρσάλου και έχουν μετακινηθεί από την αρχική τους θέση.
– ΤΡΙΓΩΝΗ ΠΛΑΤΕΙΑ
Εκεί βρισκόταν η περίφημη Βρύση με τα Πλατάνια. Σκοπός της δημοτικής αρχής είναι να ξανακτιστεί η Βρύση αυτή, όπως ήταν στο παρελθόν.
– ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΩΝ
Βρίσκεται κοντά στην περιοχή του Αγίου Δημητρίου και εκεί πραγματοποιούνται κάθε χρόνο εκδηλώσεις του Συλλόγου Μικρασιατών Επαρχίας Φαρσάλων.
– ΠΛΑΤΕΙΑ ΔΕΛΗΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Βρίσκεται στην οδό Θέτιδος απέναντι από τον Πύργο Δεληδημητρίου, ο οποίος με τη σύζυγό του δώρισαν την περιουσία τους στον Δήμο Φαρσάλων.
Υπάρχουν και άλλες πλατείες που είναι ακόμη ανώνυμες, ενώ κάποιες άλλες έγιναν αθλητικές εγκαταστάσεις (πλατεία Ευαγγ. Κομισόπουλου) ή παιδικές χαρές (π.χ. οδός Καναδά).
Το Δημοτικό Συμβούλιο Φαρσάλων οφείλει σε κάποια ειδική συνεδρίαση στο μέλλον να προβεί σε ονοματοδοσία των ανώνυμων πλατειών και οδών, επιλέγοντας ονόματα συλλόγων ή προσώπων που τίμησαν και πρόσφεραν στην πόλη ή ονόματα που θυμίζουν ιστορικά γεγονότα.